Plaats maken

09.02.2020

Onderstaande tekst is een reflectie vanuit de bronnen over het lopend onderzoek “plaats maken voor psychische kwetsbaarheid”. Het zijn hoogstpersoonlijke gedachten over een voorbereiding die had moeten leiden naar een ontmoeting en creatie met studenten.
Het onderzoek is halverwege. De onontbeerlijke ontmoetingen met de studenten hebben (nog) niet plaatsgevonden. Vooraleer deze reflectie te schrijven, heb ik gesprekken gehad over hoe (psychische) kwetsbaarheid een plaats krijgt in het werk van Wim Cuyvers, Dora Garcia, Winny Ang, Obiozo Ukpabi, en Engagement en hebben we online een Onmogelijk Gesprek gevoerd over Racisme binnen de theateropleiding.
Dit laatste gesprek werd door studenten van de drama-opleiding gevraagd aan Building Conversation, waar ik mede de artistieke lijnen uitzet. Ik heb deze vraag van bij het begin specifiek ingeschreven in dit verhaal rond PLAATS MAKEN. Psychische kwetsbaarheid gaat m.i. ook over hoe systemische contexten kwetsbaarheden veroorzaken, zoals uitsluitingen o.b.v. ras, sekse of fysieke (on)mogelijkheden.
Willen we plaats maken voor psychische kwetsbaarheden in een kunstopleiding, dan is mijn voorstel om deze uit de “DSM sfeer” te halen en haar intersectionele kruisingen met andere vormen van discriminatie o.b.v. ras, sociale klasse, gender, beperking, enz. te laten zien, om zo plaats te maken voor wat nog niet getoond of zichtbaar is. In een gesprek dat ik had voor een eerdere gespreksperformance (The Pain of Others) liet een vrouw me verstaan dat er niet één oorzaak was aan te wijzen voor haar psychisch lijden, maar dat er zich een web vormt waaruit vormen van discriminatie uit voortvloeien, zoals het onvermogen om werk te vinden, en de daarmee gepaarde pijn. Een man zei dan weer hoe het stotteren, dat hij ontwikkelde als kind, hem tot lang in zijn volwassen leven kwetsbaar en onzeker had gemaakt, hoe het zijn zoektocht naar werk hypothekeerde, hoe anderen hem intellectueel (inferieur) benaderden en hem in een depressie deed belanden. Hij schreef zijn psychisch lijden toe aan systemisch gedrag in de sociale omgeving.
Ik wil in dit onderzoek, in wat volgt, met de studenten een gedachte in het midden leggen en daaromtrent een dialoog aangaan: PLAATS MAKEN voor psychische kwetsbaarheid binnen de kunstopleiding kan niet over therapie gaan, maar over de creatie (esthetiek) van ruimte en tijd die een bepaalde ethiek in zich draagt. Namelijk de radicale ethiek van het onvoorwaardelijke toelaten van het andere.

Peter