In search of the female touch?

'In search of the female touch?' is een onderzoeksproject dat de relatie bevraagt tussen vrouwelijkheid, kunstenaarsschap en psychische kwetsbaarheid - ook wel waanzin genoemd. Sofie Vandamme onderzoekt hoe vrouwelijke kunstenaars zich als kunstenaar profileren vanuit een psychische kwetsbaarheid en hoe zijzelf dat ter sprake brengen in hun geschriften. Daarvoor analyseert ze kunstenaarsteksten, autobiografische en literaire teksten. Daarnaast werkt ze samen met verschillende kunstenaars om in artistieke interventies een artistieke taal te ontwikkelen die waanzin en/of psychische kwetsbaarheid tot uitdrukking brengt. Dit onderzoek wordt uitgevoerd aan en gefinancierd door het onderzoeksfonds van KASK & Conservatorium, de school of arts van HOGENT en Howest.

Sofie Vandamme studeerde sociale wetenschappen en cultuurwetenschappen en doctoreerde op een onderzoek naar de voorstelling van ziekte in de literatuur: 'Koele minnaars'. Haar expertise ligt op het kruispunt tussen de psychiatrie, de literatuur en de kunsten. Ze geeft regelmatig gastcolleges en lezingen, ze publiceert en maakt hierover samen met Heleen Debruyne een podcast 'Wilde wijven'.

Meer artikels door Sofie:
Het geval 'Bovary'
Handen in vochtige bedden...
Depressiviteit: een meerduidige corporealiteit
Sickness and Love
Verhalen over de grillige werkelijkheid die we ziekte noemen
Het verlangen ziekte te begrijpen
Schizophrenia before the term existed

sofie.vandamme@hogent.be

Sarah Desmet is productiedramaturg en performer. In 2012 ontwikkelde ze de participatieve installatie 'The Wox'. Still crazy after all these years? is hier het vervolg op.

Jozefien Mombaerts is een theatermaakster/actrice die gevoel voor kwetsbaarheid in de voorstelling De Wondelingen omzet in rake teksten.

Laura Maes is geluidskunstenares en maakt de geluidskunst voor De Wondelingen.

Peter Aers is de uitvoerder van het project 'Plaats maken'. Hij bouwt in de school een fysiek en mentaal veilige plek, een refuge, waar plaats is om kwetsbaarheid bespreekbaar te maken. Zijn ervaring als kunstenaar met Building Conversation wordt ingezet om een gespreksvorm ontwikkelen die ruimte geeft aan kwetsbaarheid.

Emma Raymaekers is grafisch vormgever. Ze ontwierp deze website.

Marina Abramovic

Marina Abramovic is performance kunstenaar  en filmmaker. Ze beschrijft zichzelf als “de grootmoeder van de performancekunst”. Ze gebruikt vaak haar eigen lichaam als “instrument” tijdens haar performances, waarbij ze de limieten van haar lichaam opzoekt en naar interactie met haar publiek zoekt. Intimiteit en kwetsbaarheid worden vooral tastbaar in haar performances met haar toenmalige partner Ulay.
“I really like that moment when the performance becomes life itself.”

- Rhythm 0 (1974)
- Rest Energy (1980)
- Imponderabilia (1977)
- Death Self (1977)
- Relation in Time (1977)
- The Lovers: The Great Wall (1988)
- The House with the Ocean View (2002)
- The Artist is Present (2010)

Komt voor in:
a work of art has no sex
dansen op het plafond

Chantal Akerman

Chantal Akerman was een feministische avant-garde filmmaker. Ze woonde en werkte voornamelijk in Parijs.
Op jonge leeftijd brak ze door met haar langspeelfilm Jeanne Dielman. De film toont gedurende drie dagen het leven van een alleenstaande moeder en huisvrouw en is een aanklacht tegen het patriarchaat.
Akerman was een van die eerste regisseurs die overstapte naar de visuele kunsten. Zo toonde ze haar film D’Est niet in de cinema, maar in een installatie van 25 schermen die in de tentoonstellingsruimte waren geplaatst.
Het oorlogsverleden van haar familie is een terugkerend onderwerp in haar werk. Vooral de verhouding met haar moeder, die Auschwitz ontvluchtte is alom tegenwoordig in haar werk. Daarover zegt ze zelf: "Mijn moeder was totaal anders dan de moeders van mijn vrienden. Ze liet me nooit los. In zekere zin behoorde mijn leven haar toe."  Akerman maakte op 65 jarige leeftijd, een jaar na de dood van haar moeder, een einde aan haar leven.

- Je, tu, il, elle (1974)
- Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles (1975)
- News from Home (1977)
- Les Rendez-vous d'Anna (1978)
- Toute une nuit (1982)
- From the East (1993)
- D'Est (1995)
- No Home Movie (2015)

Chantal Akerman Foundation

Komt voor in:
a work of art has no sex

Pippa Bacca

Pippa Bacca was een feministische kunstenaar.
Samen met kunstenaar Silvia Mora liftte ze in 2008 van Milaan naar Jeruzalem als onderdeel van de performance Brides on Tour. Gekleed in een bruidsjurk wilden ze al liften een boodschap van vrede en gelijkheid doorgeven.
Tijdens hun reis kregen ze ruzie, Pippa reist alleen verder maar ergens in de buurt van Istanbul verdwijnt ze. Haar lichaam werd enkele dagen na haar verdwijning teruggevonden, verkracht en vermoord. Journaliste Sarah Venema schreef er het boek Bermdans in bruidsjurk over.

- Brides on Tour (2008)

Komt voor in:
a work of art has no sex

Louise Bourgeois

Louise Bourgeois was kunstenaar. Ze is vooral bekend omwille van haar spinnen, maar heeft een erg rijk en uiteenlopend oeuvre. Ze maakte beeldhouwwerken, schilderijen, installaties en grafisch werk. Terugkerende thema’s zijn trauma, haar jeugd, de relatie met haar vader en met haar moeder, het huishoudelijke burgerlijke leven van vrouwen, seksualiteit.
Bourgeois behandelde in haar werk een brede waaier aan onderwerpen en wou niet gekoppeld worden aan één specifieke kunststroming. Louise Bourgeois ging tientallen jaren in psycho-analyse, waarnaar ze refereert in haar werk en in haar dagboeken.

- Sleeping Figure (1950)
- Janus Fleuri (1968)
- The destruction of the Father (1974)
- Quarantania I (1984)
- Articulated Lair (1986)
- Spider (1996)
- Maman (1999)
- Father and Son (2005)

Komt voor in:
gekwelde kunstenaars, kwetsbare kunst?

Emma Bovary

Emma Bovary is een fictief personage uit de gelijknamige roman van Gustave Flaubert. Dit personage werd destijds gezien als een prototype hysterica en tot op vandaag is er interesse in de vermeende geestesziekte die in dit verhaal wordt beschreven.
Illnes and Disease in the 19th Century Fiction of Balzac, Flaubert and Zola
Het geval 'Bovary'

Jane Bowles

Jane Bowles was een Joods-Amerikaanse schrijfster die een beperkt maar bijzonder oeuvre schreef: Twee dames die het leven ernstig nemen, één toneelstuk en een aantal verhalen. Op 15-jarige leeftijd kreeg zij tuberculose. Zij werd daarvoor in een sanatorium in Zwitserland behandeld, maar zou haar hele leven daar last van blijven houden. Zij trouwde met de schrijver en componist Paul Bowles in 1938. Het echtpaar Bowles woonde in New York tot 1947. Daarna verhuisde Paul naar Tanger (Marokko) waar Jane een jaar later ook naartoe trok. Het koppel bleef officieel samen, maar hielden er elk hun eigen biseskuele relaties op na. Haar volwassen leven is samen te vatten als een aaneenschakeling van depressies, drankmisbruik, opnames in de psychiatrie waar ze onder andere behandeld wordt met electrochocks. Op 40-jarige leeftijd krijgt ze een beroerte en enige jaren later sterf ze.

- Two Serious Ladies (1943)
- In the Summer House (1953)
- Plain Pleasures (1966)

Judith Butler

Judith Butler is een filosoof en gender theorist. Butler is vooral bekend geworden met Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity (1990) en Bodies That Matter: On the Discursive Limits of Sex (1993), waarin ze conventionele noties vanuitdaagt en de theorie van van genderperformativiteit ontwikkelt.  In dit onderzoek wordt haar theorie over kwetsbaarheid gebruikt in de analyse van Still Crazy After All These Years

- Performative Acts and Gender Consitution (1988)
- Gender Trouble: Feminism and the Subversive of Identity (1990)
- Bodies that Matter: On the Discursive Limits of Sex (1995)
- Undoing Gender (2004)
- Precarious Life (2004)
- The Force of Nonviolence (2020)

Komt voor in:
a work of art has no sex
still crazy after all these years

Arvida Byström

Arvida Byström is een Zweedse kunstenaar, fotograaf, model en muzikant maar ook een internetfenomeen.  Ze ziet zich zelf meer als deel van popcultuur dan van de kunstwereld.
Byströms oeuvre van selfies, muziekvideo’s en digitale kunst heeft bijgedragen tot een online beeldcultuur. Ze maakt seksualiteit, lichaamsbeeld of genderpolitiek op een positieve, vaak humoristische manier, bespreekbaar. Feminisme anno 2019, waarin ze zichzelf, haar lichaam en haar werk gebruikt om de dialoog aan te gaan.
Zo maakte ze de fotoreeks There Will Be Blood, die gaat over menstruatie. Samen met Hanna Antonsson richtte ze de gallerij GAL op in Londen.

- There Will Be Blood (2012)

Sophie Calle

Sophie Calle is een Franse schrijver, fotograaf, performer en conceptueel kunstenaar. Haar werk is vaak heel persoonlijk en heel intiem, met niet alleen haar leven maar ook het leven van anderen als onderwerp. Ze speelt met de grens tussen feit en fictie en legt op die manier de kwetsbaarheid van het leven bloot. In The Financial Times omschrijft Liz Cobey haar werk als volgt: “ Her prize-winning work resists categorisation, but its focus — love, death and betrayal — is human frailty”.

- Suite Vénitienne (1979)
- The Sleepers (1979)
- The Hotel (1981)
- The Address Book (1983)
- The Blind (1986)
- Erouv de Jérusalem (1996)
- Douleur Exquise (2003)
- Take Care of Yourself (2007)
- True Stories (2011)
- Blind (2011)
- The Address Book (2012)
- Voir la Mer (2013)
- My All (2016)
- Ainsi de Suite (2016)
- Parce Que (2018)
- Que Faites-Vous de Vos Morts? (2019)

Komt voor in:
a work of art has no sex

Leonora Carrington

Leonora Carrington is een surrealistische kunstenaar.
Ze schilderde, beeldhouwde en schreef. Ze werd geboren in Engeland. Ze begon een turbulente verhouding met Max Ernst en verhuisde met hem naar Frankrijk. Vandaar vluchtte ze tijdens de oorlog naar Spanje, een traumatische ervaring die in haar werk veelvuldig verbeeld wordt. In Spanje werd ze opgenomen in een psychiatrische inrichting.
De hallucinaties, waanzin die ze er beleefde, beschrijft ze in Down Below.  Ze belandde uiteindelijk in Mexico waar ze haar artistieke carrière met succes verder uitbouwde. in de jaren ’70 was ze een van de oprichters van de vrouwenbevrijdingsbeweging. Ze sterft op 94 jarige leeftijd.
Emma Raymaekers en Sofie Vandamme schreven een conversatie met Carrington ‘DRIE’.

- La Maison de la Peur (1938)
- Down Below (1944)
- The House of Fear (1972)
- The Hearing Trumpet (1974)
- The Oval Lady (1975)
- The Seventh Horse and Other Tales (1988)

Komt voor in:
a work of art has no sex
drie
stem.stemmen.stilte

Anne Carson

De Canadese Anne Carson is dichteres, professor en classicus. Ze won verschillende prijzen voor haar werk, waaronder de T.S. Eliot Prijs. Bekend om haar opperste eruditie kan haar poëzie ook hartverscheurend zijn en ze schrijft regelmatig over liefde, verlangen, seksueel verlangen en wanhoop. In The Glass Essay (1995) en Autobiography of Red (1998) toont ze haar uniek vermogen om met poëzie, proza en essay te spelen en laat ze zichzelf zien als de “filosoof van het liefdesverdriet”.

- Glass, Irony, and God (1995) – includes "The Glass Essay
- Plainwater (1995)
- Autobiography of Red (1998)
- The Beauty of the Husband (2001)
- Norma Jeane Baker of Troy (2019) – version of Helen by Euripides

Komt voor in:
plaats maken voor kwetsbaarheid

Hélène Cixous

Hélène Cixous is schrijver, dichter, theatermaker, filosoof en criticus. In1975 publiceert ze Le Rire de la Méduse, een essay waarin ze een nieuw theoretisch concept uitwerkt: l’ écriture féminine. Ze wil vrouwen aansporen om een eigen schrijfstijl te ontwikkelen die niet voorkomt uit een mannelijk standpunt. Het essay roept tevens op tot een erkenning van de universele biseksualiteit en polymorfe perversiteit en verwerpt snel vele soorten van essentialisme die, in die tijd, nog steeds gebruikelijk was in het Anglo-Amerikaanse feminisme.

- La Jeune Nee (1975)
- Entre l’Écriture (1986)
- Three Steps on the Ladder (1990)
- Stigmata (1998)
- Le Troisième Corps (1999)
- Le Rire de la Médusa (2010)

Rachel Cusk

Rachel Cusk is schrijver. Ze schrijft zowel fictie als non-fictie. De vrouwelijke ervaring staat centraal in haar werk. Nietsontziend schrijft ze over het moederschap, over het feminisme, het gezin en het kleine leven dat elkeen kan leven. In een interview in Knack wordt haar manier van werken omschreven als de korstjes lostpeuteren van de individuele verwondingen veroorzaakt door de collectieve narratieve structuren die onze levens bepalen: het verhaal 'gezin', het verhaal 'Europese Unie', het verhaal 'betere toekomst', het verhaal 'feminisme'.

- Saving Agnes (1993)
- The Temporary (1995)
- The Country Life (1997)
- A Life’s Work (2001)
- The Lucky Ones (2003)
- In the Fold (2005)
- Arlington Park (2006)
- The Bradshaw Variations (2009)
- The Last Supper (2009)
- Aftermath (2012)
- The Outline Trilogy (2014-2018)
- Coventry (2019)

Tracey Emin

Tracey Emin is kunstenaar en filmmaker. Haar werk is zeer autobiografisch en vaak heel persoonlijk. Dit autobiografische vertaalt ze via verschillende media en materialen.
In de controversiële installatie My bed installeert ze het bed - inclusief de sigarettenpeuken, alcoholflessen, vieze kleren en condooms - waarin ze zich in 1988 terugtrok tijdens een depressie. Het is een “ghost of my past”, zoals ze in een interview zegt. Het is een plek waar de toeschouwer geraakt wordt door die alledaagse banaliteit van de installatie, een stille getuige van haar mentale crisis. In haar autobiografie Strangeland beschrijft ze wat ze  “een vreemd land” noemt.

- Everyone I Have Ever Slept With 1963-1995 (1995)
- Sad Shower in New York (1995)
- Why I Never Became a Dancer 1995)
- Monument Valley (Grand Scale) (1997)
- My Bed (1998)
- The Perfect Place to Grow (2001)
- Hate and Power Can be a Terrible Thing (2004)
- Strangeland (2005)
- I Promise to Love You (2013)

Dora García

De Spaanse kunstenares Dora García is altijd gefascineerd geweest alsook in verhalen over verzet en tegencultuur, en in de anti-helden en marginale persona's als hét prototype om de sociale status van de kunstenaar te bestuderen. Ze publiceerde verscheidene boeken, waaronder de Mad Marginal reeks, over de antipsychiatrische traditie. In het performatieve aspect van haar werk zoekt ze de interactie met het publiek expliciet op, en laat ze de grenzen tussen fictie en realiteit bewust vervagen om een kritisch denken teweeg te brengen.
In Die Klau Mich Show, een werk voor Document 13 in 2012, bijvoorbeeld, stelt ze vragen over gezag, en de instelling. Deze wordt op tal van terreinen uitgedaagd, maar vooral daar waar het het meest verstikt: de rechtszaal, de school, het museum, de overheid, het leger, de gevangenis, het asiel, het gezin. In haar eigen woorden: 
“When I was in Trieste, at the ex-psychiatric hospital of San Giovanni, where Venetian psychiatrist Franco Basaglia carried out his process of de-institutionalization of the mental hospital—successful in so many ways—I saw this old grafitti on the walls of the asylum (it’s written in French: for a brief moment I had a vision of Félix Guattari with a spray can): ‘Caserne = Asile = Prison = Famille. Le Feu Partout’  (Barrack = Asylum = Prison = Family. Fire to it all). Radicalism (Fire) against the institution. What is an institution? In Basaglias words: that which cannot change. What is radicalism? The quality of being very different from the usual or traditional; fundamental; favoring extreme change.”

- The Beggar's Opera (2007)
- Just because everything is different it does not mean that anything has changed, Lenny Bruce in Sydney (2008)
- Sydney (2008)
- The Inadequates (2011)
- Die Klau Mich Show (2012)
- The Joycean Society (2013)
- The Hearing Voices Café (2014)
- The Sinthome Score (2013 & 2017)
- Segunda Vez (2018)

Komt voor in:
a work of art has no sex
plaats maken voor kwetsbaarheid

Johanna Hedva

Johanna Hedva is een Amerikaans- Koreaans kunstenaar, schrijver en performer.  Al haar werk is gemaakt vanuit feministisch/queer perspectief . Ze herschreef Griekse mythes om  “to respond to feminist and queer political discourse, and relocated into contemporary contexts.” Ze werd vooral bekend met ‘Sick Woman Theory’, waarin  beschrijft ze vanuit haar eigen ervaringen hoe ziek zijn een politieke implicatie heeft. Ze onderzoekt hoe je als ‘zieke’ activist kan zijn:  “How do you throw a brick through the window of a bank if you can’t get out of bed?” is een van haar bekendste quotes en komt uit haar essay Sick Woman Theory. In Defence of De-Persons, reflecteert ze over haar mentale diagnoses en wat de implicaties zijn van de diagnose depersonalisatiestoornis.

- The Greek Cycle, (2012-2015)
- Everything is Erotic Therefore Everything is Exhausting (2015)
- Euripides Is Not a Genius. I Am (2016)
- Sick Woman Theory (2016)
- In Defence of De-Persons (2016)
- Moon In Cancer in the 8th House (2017)
- Letter To A Young Doctor (2018)
- Jonah (2018)

Komt voor in:
a work of art has no sex
plaats maken voor kwetsbaarheid

Siri Hustvedt

Siri Hustvedt is schrijver van fictie en non-fictie, gedichten, romans en essays. In De geschiedenis van mijn zenuwen gaat ze op zoek naar de relatie tussen haar hersens en haar geest. Tijdens de begrafenis van haar vader krijgt Hustvedt voor het eerst een ‘aanval’, waardoor ze alle controle over zichzelf verliest. Ze graaft in de geschiedenis van de psychiatrie om te begrijpen wat haar overkomt.Hustvedt schrijft ook essays over kunst en psychiatrie. Met What I Loved won ze de Prix Femina Étranger in Frankrijk. In haar recentste roman Herinneringen aan de toekomst reflecteert ze over het vrouwelijk kunstenaarschap en psychische kwetsbaarheid.

- The Blindfold (1992)
- Yonder (1998)
- What I loved (2003)
- The Sorrows of an American (2008)
- The Shaking Woman or a History of My Nerves (2009)
- The Summer Without Men (2011)
- Living, Thinking, Looking (2012)
- The Blazing World (2014)
- A Woman Looking at Men Looking at Women (2016)
- Memories of the Future (2019)

sirihustvedt.net

Komt voor in:
a work of art has no sex

Sarah Kane

Sarah Kane is een theatermaker. Liefde, seksuele verlangens, pijn en dood zijn onderwerpen die centraal staan in haar werk. Haar schrijfstijl is erg hard. Kane leed aan depressies en tijdens een opname in de psychiatrie maakte ze een einde aan haar leven op zeer jonge leeftijd. Haar laatste theatertekst 4.48 Psychosis was haast profetisch maar heeft ze nooit op het theater gezien omdat hij postuum werd opgevoerd.

- Sick (1991-1993)
- Blasted (1995)
- Phaedra’s Love (1996)
- Skin (1997)
- Cleansed (1998)
- Crave (1998)
- 4.48 Psychosis (1999)

Chris Kraus

Chris Kraus is schrijver en filmmaker. I Love Dick was haar internationale doorbraak. Het schommelt tussen fictie, essay en memoir. Het wordt gezien als een van de belangrijkste feministische boeken van de laatste 20 jaar en beschrijft de (onmogelijke) relatie tussen een man en een vrouw. Kraus meerdere romans, waaronder een biografie over Kathy Acker. Haar kunstkritieken zijn erg gewaardeerd. Op een zeer lucide wijze legt ze de patriarchale structuren van de kunstwereld bloot en wisselt ze luchtige bespiegelingen af met spitsvondige wijsheden. In de jaren 90 richtte ze de uitgeverij Native Agents op waarbij ze vooral wou focussen op het werk van vrouwelijke schrijvers.

- I Love Dick (1997)
- Aliens & Anorexia (2000)
- Hatred of Capitalism (2001)
- Video Green (2004)
- LA Artland (2005)
- Torpor (2006)
- Where Art Belongs (2011)
- Summer of Hate (2012)
- You Must Make Your Death Public (2015)
- After Kathy Acker (2017)
- Social Practices (2018)

Julia Kristeva

Julia Kristeva is een Franse linguïste, psychoanalytica, schrijfster, filosofe en feministe van Bulgaarse komaf. Haar oeuvre is erg uiteenlopend, gaande van taalkunde en literatuurtheorie over politieke en culturele analyse, kunst en kunstgeschiedenis.In Black Sun onderzoekt Kristeva depressie in de context van kunst, literatuur, filosofie, de geschiedenis van religie en cultuur en psychoanalyse.

- Semeiotikè (1969)
- La traversée des signes (1975)
- Polylogue (1977)
- Pouvoirs de l'horreur. Essai sur l'abjection (1980)
- Soleil noir. Dépression et mélancolie (1987)
- Étrangers à nous-mêmes (1988)
- Les Samouraïs (1990)
- Le vieil homme et les loups (1991)
- Possessions (1997)

kristeva.fr

Komt voor in:
a work of art has no sex

Yayoi Kusama

Yayoi Kusama is een Japanse kunstenares met een gigantisch oeuvre in de beeldende kunsten en performance. Zij is voornamelijk bekend omwille van haar werken met polka dots en infinity rooms, werken die geïnspireerd zijn door de wanen waarmee zij al haar hele leven lang te kampen heeft. Kusama woont en werkt in een psychiatrie in Japan.

Komt voor in:
gekwelde kunstenaars, kwetsbare kunst?

Delphine Lecompte

Delphine Lecompte omschrijft zichzelf als dichter, punker, kluizenaar en misfit.  Ze woont en werkt in Brugge.  Haar debuutroman Kittens in the Boiler kwam uit in 2004.Voor haar dichtbundel De dieren in mij ontving ze de C. Buddingh’-prijs. Haar jongste bundel heet Vrolijke verwoesting. Haar poëzie is bevolkt met allerlei eigenaardige creaturen, vaak geïnspireerd op haar verblijven in de psychiatrie. Ze had een tijd een column in De Morgen waarin ze openhartig het leven in de psychiatrie beschrijft. Ze staat erom bekend in interviews en reportages openlijk te praten over haar psychische uitdagingen.

- Kittens in the Boiler (2004)
- De dieren in mij (2009)
- Verzonnen prooi (2010)
- Blinde gedichten (2012)
- Schachten en amuletten (2013)
- De baldadige walvis (2014)
- Dichter, bokser, koningsdochter (2015)
- Western (2017)
- Vrolijke verwoesting (2019)

Koningsdochter

Komt voor in:
gekwelde kunstenaars, kwetsbare kunst?

Audre Lorde

Audre Lorde beschreef zichzelf als “black, lesbian, mother, warrior, poet”.  Ze begon met het schrijven van poëzie toen ze 12 jaar oud was.  Lorde was een voorvechter voor gelijke rechten. Hoe geëngageerd en activistisch ze ook als feministe uit de hoek kwam, toch leed ze herhaaldelijk aan depressies. In 1980 stichtte ze samen met Barbara Smith de Kitchen Table: Women of Color Press op. Dit was een activistische en feministische uitgeverij, verwant aan de National Black Feminist Organization. Lord overleed aan de gevolgen van kanker, een ziekte waarover ze innemende kankerdagboeken schreef. Mede onder invloed van de Black Lives Matter beweging is Lorde ontzettend populair geworden. Recent verscheen in het Nederlands Sister Outsider, een van haar bekende werken.

- The First Cities (1968)
- Cables to Rage (1970)
- From a Land Where Other People Live (1973)
- The New York Head Shop and Museum (1974)
- Coal (1976)
- Between Our Selves (1976)
- The Black Unicorn (1978)
- Chosen Poems Old and New (1982)
- Our Dead behind Us (1986)
- Undersong (1992)
- The Marvelous Aritmetics of Distance (1993)

De balie 'Grote Denkers'

Ophelia

Ophelia is een personage uit Shakespeare’s Hamlet.
Wanneer Hamlet Polonius doodsteekt, wordt Ophelia langzaam maar zeker gek van verdriet. Ze verdrinkt onder verdachte omstandigheden in een ondiepe beek, wellicht zelfmoord. Ophelia is een personage dat vaak wordt verbeeld in theater, film en in de beeldende kunsten. Het meest beroemd is de afbeelding van John Everett Millet. De waanzin en de zelfmoord van Ophelia is ook uitvoerig bestudeerd door kunsthistorici, psycho-analysten en literatuurwetenschappers.

Komt voor in:
stem.stemmen.stilte

Sophie Podolski

Sophie Podolski was een dichter en grafisch kunstenaar. Ze publiceerde tijdens haar leven maar één boek Le pays où tout est permis. Het boek bestaat uit teksten, geschreven in haar eigen handschrift en bijhorende illustraties. Ze leed aan schizofrenie en verbleef enige tijd in La Borde, voor ze op 21jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van een suïcidepoging.

- Le pays où tout est permis (1972)

Thérèse Raquin

Is het hoofdpersonage uit de gelijknamige roman van Emile Zola. Thérèse is een geadopteerd kind en woont met haar moeder in een passage in Parijs. Ze wordt gedwongen te huwen met haar ziekelijke stiefbroer Camile maar tijdens haar huwelijk ontdekt ze de ware passie voor Laurent, de vriend van haar echtgenoot. Laurent en Thérèse besluiten Camile te vermoorden om hun passionele liefde te kunnen beleven. Nadat ze Camile verdronken hebben, worden ze langzaam maar zeker waanzinnig. Zola schreef dit ophefmakend verhaal op maat van de toenmalige medische inzichten en de degeneratietheorie. Thérèse Raquin wordt het scabreuze nichtje van Emma Bovary genoemd.

Illnes and Disease in the 19th Century Fiction of Balzac, Flaubert and Zola
De scalpel van Zola

Adrienne Rich

Adrienne Rich is dichter, essayist en feminist. In haar werk stelt ze  het patriarchaat en het seksisme dat daaruit volgt kritisch in vraag. Adrienne Rich werd een van de meest gelezen en invloedrijkste dichters uit de tweede helft van de 20e eeuw Met een van haar belangrijkste gedichten Diving into the Wreck (1973) won ze de National Book Award. Ze accepteerde deze prijs samen met twee finalisten, Audre Lorde en Alice Walker, in naam van alle vrouwen.

- A Change of World (1951)
- Snapshots of a Daughter-In-Law (1963)
- Of Woman Born (1976)
- The Dream of a Common (1978)
- On Lies, Secrets and Silence (1979)
- Blood, Bread, and Poetry (1986)
- An Atlas of the Difficult World (1991)
- What is found There (1993)

Jean Rhys

Jean Rhys pseudoniem van Ella Gwendoline Rees Williams. Jean Rhys beschrijft levens van mensen die vaak net iets te gevoelig zijn voor deze wereld. Zelf was ze ook erg kwetsbaar en zocht vaak troost in de alcohol.  'Ik schrijf alleen maar over mezelf' zei Jean Rhys, en daar voegde ze aan toe dat ze 'een deurmat in een wereld van laarzen' was. Ze schreef haar hele leven lang, vaak in de luwte, maar verwierf pas op 76jarige leeftijd wereldwijde erkenning met De wijde Sargassozee (1966), een verhaal over waanzin dat kan opgevat worden als een prelude op Charlotte Brontës.

- Kwartet (1928)
- Reis door het duister (1934)
- Goedemorgen, Middernacht (1939)
- De wijde Sargasso Zee (1966)

Rebecca Solnit

Rebecca Solnit is een toonaangevende schrijver en essayist. Als politiek activiste, kunstcritica en cultuurhistorica schrijft ze sinds eind jaren tachtig aan haar veelgeprezen oeuvre waarin de grenzen vervagen tussen onderwerpen als feminisme, geschiedenis, populisme, kunst, politiek en klimaatverandering.

- Wanderlust (2000)
- Hope in the Dark (2004)
- A Field Guide to Getting Lost (2005)
- A Paradise Built in Hell (2009)
- The Faraway Nearby (2013)
- Men Explain Things to Me (2014)
- Mother of all Questions (2017)
- Recollections of my Non-Existence (2020)

rebeccasolnit.net Komt voor in:
a work of art has no sex

Susan Sontag

Susan Sontag is schrijver, filmmaker, essayist, filosoof en politiek activist. Ze schreef zowel fictie als non-fictie. Ook regisseerde ze verschillende films en schreef ze theaterstukken. Suzan Sontag was een geëngageerde, zelf activistische kunstenaar die kritisch was ten opzichte van Amerikaanse politiek, zoals bijvoorbeeld tijdens de Vietnam oorlog en 9/11. Sontag kreeg herhaaldelijk kanker, een ervaring die ze in haar 'essay' Illness as a Metaphor’ verwerkt.

- The Benefactor (1963)
- Notes on “Camp” (1964)
- Against Interpretation (1966)
- Styles of Radical Will (1969)
- On Photography (1977)
- Illness as Metaphor (1978)
- The Volcano Lover (1992)
- In America (1999)

susansontag.com

Kae Tempest

Kae Tempest is dichter, muzikant, schrijver en theatermaker. Hen begon met muziek maken en spelen toen hen 16 jaar oud was maar is vooral bekend geworden met spoken word poetry. In sommige van hun werken zoals On Connection, spreekt Tempest van hun vreemde en gepassioneerde relatie met creativiteit en legt hun expliciet het verband met  hun “suffering from mental health problems and using drugs and alcohol to cope with a difficult brain, troubles at home and gender dysphoria”.
Hold Your Own er is een van haar bekendste gedichten uit de gelijknamig dichtbundel, waarin het verhaal van de mythologische profeet Tiresias wordt verteld. Deze bundel werd onlangs naar het Nederlands vertaald door Gaea Schoeters en Johanna Pas.

- Hopelessly Devoted (2014)
- Wasted (2013)
- Brand New Ancient (2013)
- Everybody Down (2014)
- Hold Your Own (2014)
- The Bricks that Built the Houses (2016)
- Let them Eat Chaos (2016)
- Running Upon The Wires (2018)
- The Book of Traps and Lessons (2019)
- On Connection (2020)

Komt voor in:
a work of art has no sex

Obiozo Ukpabi

Obiozo is oorspronkelijk opgeleid als historica (met expertise in oral history) in Amsterdam en New York, en deed een vervolgstudie Justice & Transformation in Kaapstad. Daar hield zij zich bezig met de vraag hoe in diverse contexten gerechtigheid en verzoening mogelijk is na een periode van grootschalige mensenrechtenschendingen. Na afronding van haar studie bleef Obiozo zes jaar lang in Zuid Afrika wonen waar zij werkte met landactivisten, onderzoekers, beleidsmakers en andere betrokkenen op het gebied van de broodnodige landhervormingen die zoveel jaar na het eind van de apartheid nog slechts mondjesmaat zijn doorgevoerd. Obiozo richt haar aandacht op de complexiteiten en tegenstellingen die zich binnen gemeenschappen voordoen, en weet hoe belangrijk én ingewikkeld het is om eigenaarschap te creëren en behouden in een gezamenlijk, multi-stakeholder proces van structurele verandering.

- Workspace Brussels

Komt voor in:
plaats maken voor kwetsbaarheid

Audrey Wollen

Is een feministe en beeldend kunstenaar, vooral bekend omwille van haar Sad Girl Theory,  een kunstproject  met Instagramfoto’s en media-optredens uit 2015 en 2016. Volgens Wollen moet het verdriet en het zelfdestructieve gedrag van meisjes gezien worden als een politieke daad. Tegenover ‘mannelijke’ vormen van politieke actie, zoals demonstreren, stelt zij de in de slaapkamer verborgen tranen van meisjes voor als politiek. Kwetsbaarheid, in plaats van de opgeheven vuist. Verdriet is de meest logische reactie op de wereld, vindt ze. Omdat het een vorm van verzet is. Wollen's Sad Girl Theory kan dan ook beschouwed worden als een reactie op liberale feministische ideaal dat vrouwen ziet als de makers van hun eigen succes. Wollen laat zich inspireren door het werk van Judith Butler. Sad Girl Theory vormde de inspiratie voor kunstenaar en schrijver Johanna Hedva's Sick Woman Theory, een project gericht op chronische ziekte als een belichaamde vorm van politiek protest.

Virginia Woolf

Virginia Woolf behoort tot de belangrijkste modernistische schrijvers van de 20e eeuw. Ze is bekend omwille van haar stijl “stream of conciousness”, waarmee ze diepgaand graaft in het gevoelsleven van haar personages. Mrs. Dalloway is een bekend werk van haar, o.a. omwille van de verfilming in The hours.  A room of one’s own is uitgegroeid tot een standaardwerk in de feministische literatuur. Het essay On being Ill schreef ze nadat ze een zenuwinzinking had gehad en in bed moest blijven. Daarin vergelijkt ze de momenten dat ze “ziek” is met momenten uit haar dagelijks leven.  Hoewel Woolf haast nooit letterlijk schrijft over haar depressies, geven haar dagboeken inzicht in wat het kan betekenen om af te glijden in een depressie.  “I feel certain I am going mad again. I feel we can’t go through another of those terrible times. And I can’t recover this time. I begin to hear voices, and I can’t concentrate.” zijn de eerste zinnen van haar zelfmoordbrief aan haar man Leonard.

- Jacob’s Room (1922)
- Mr. Bennet and Mrs. Brown (1924)
- Mrs. Dalloway (1925)
- The Common Reader (1925)
- To the Lighthouse (1927)
- Orlando: A Biography (1928)
- A Room of One’s Own (1929)
- On being Ill (1930)
- The Waves (1931)
- Between the Acts (1941)

Schelvis en saucijzen schrijven

Unica Zurn

Unica Zürn was schrijver en kunstenaar. In de jaren 50 en 60 verhuisde ze naar Parijs, waar ze vrijer kon schrijven over onderwerpen als huiselijk geweld, abortus en seksueel misbruik dan in Duitsland. Zürn was actief in de Franse surrealistische kringen en gehuwd met kunstenaar Hans Bellmer. Haar beeldend werk wordt gekenmerkt door vervormde lichamen en gezichten gepaard met denkbeeldige planten en vormen. In 1960 maakte Zürn een psychotische episode door, met een uitgesproken obsessie voor Henri Michaux. Na haar eerste ziekenhuisopname vernietigt ze zowat al haar werk. De rest van haar leven gaat ze in en uit de psychiatrie. In haar boek De man van Jasmijn beschrijft ze haar ervaringen met waanzin. Daarmee verwerft ze naamsbekendheid.  Ze blijft schrijven tot aan haar zelfmoord, die ze min of meer voorspelt in haar roman De donkere lente.

- Hexentexte (1954)
- Im Hinterhalt (1963)
- Dunkler Frühling (1967)
- Die Trompeten von Jericho (1968)
- Der Mann im Jasmin (1971)
- Der Haus der Krankheiten (1986)